Shtetet e Bashkuara kanë arritur marrëveshje të ndara me Ukrainën dhe Rusinë për një armëpushim në Detin e Zi dhe një pauzë në sulmet ndaj infrastrukturës energjetike. Uashingtoni ka premtuar gjithashtu se do të përpiqet për heqjen e disa sanksioneve financiare kundër Moskës.
Këto marrëveshje janë angazhimet e para formale mes palëve që nga inaugurimi i Donald Trump si president i SHBA-së. Trump ka shtyrë për t’i dhënë fund luftës dhe për një afrim të shpejtë me Moskën, duke shqetësuar Kievin dhe vendet europiane.
Marrëveshja me Rusinë shkon më tej se ajo me Ukrainën, pasi SHBA ka rënë dakord të ndihmojë në heqjen e sanksioneve ndërkombëtare mbi eksportet ruse të bujqësisë dhe plehrave kimike. Kremlini ka deklaruar se kjo do të përfshijë rikthimin e disa bankave ruse në sistemin financiar ndërkombëtar.
Ukraina dhe Rusia kanë pranuar që do të mbështeten te SHBA për të zbatuar marrëveshjet. Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelenskiy, ka konfirmuar se armëpushimi do të hyjë menjëherë në fuqi dhe ka paralajmëruar se, nëse Rusia e shkel atë, ai do t’i kërkojë Trump të vendosë sanksione shtesë ndaj Moskës dhe të dërgojë më shumë armë për Ukrainën.
Zelenskiy ka shprehur skepticizëm për premtimet ruse: “Nuk kemi asnjë besim tek rusët, por do të jemi konstruktivë”. Ai gjithashtu ka theksuar se Ukraina nuk ka pranuar ofertën e SHBA për të ndihmuar në lehtësimin e sanksioneve ndaj Rusisë.
Ndërkohë, ministri i Jashtëm rus, Sergei Lavrov, ka deklaruar se Moska kërkon “garanci të qarta” dhe ka nënvizuar se garancia e vetme e besueshme është një urdhër i drejtpërdrejtë nga Uashingtoni për Kievin.
Bisedimet janë zhvilluar në Arabinë Saudite, pas telefonatave të ndara të Trump me Zelenskiy dhe presidentin rus, Vladimir Putin. Kremlini ka refuzuar propozimin e Trump për një armëpushim të plotë 30-ditor, të cilin Ukraina e kishte pranuar më herët.
SHBA ka zbutur retorikën e saj ndaj Rusisë, me të dërguarin e Trump, Steve Witkoff, i cili ka deklaruar se nuk e konsideron Putinin një “djalë të keq”. Kjo ka alarmuar zyrtarët europianë që e shohin presidentin rus si një kërcënim serioz.
Rusia ka sulmuar rrjetin energjetik të Ukrainës me raketa dhe dronë gjatë gjithë luftës, duke pretenduar se infrastruktura civile ndihmon aftësitë luftarake të Kievit. Ndërkohë, Ukraina ka nisur sulme të gjata me rreze të gjatë ndaj rafinerive dhe objekteve të naftës dhe gazit të Rusisë.
Kremlini ka deklaruar se ndalimi i sulmeve energjetike do të zgjasë 30 ditë, duke nisur nga 18 marsi.
Marrëveshja për një armëpushim në Detin e Zi adreson një problem që ishte kritik në fillim të luftës, kur Rusia vendosi një bllokadë detare mbi Ukrainën, duke përkeqësuar krizën globale të ushqimit.
Ukraina ka pranuar marrëveshjen, e cila parandalon sulmet ndaj porteve të saj, ndërsa Rusia ka kërkuar lehtësime të sanksioneve, përfshirë rikthimin e bankave të saj bujqësore në sistemin SWIFT
