Një konflikt mes banorëve të Kalasë së Durrësit dhe institucioneve shtetërore ka marrë një kthesë të re, pasi 14 familje kanë dorëzuar një padi kolektive në Gjykatën Administrative të Tiranës mbi projektin “TID Durrës”. Ata kërkojnë ndalimin e shpronësimeve dhe lejeve të zhvillimit, duke e quajtur procesin të paligjshëm dhe pa konsultim publik, me pasoja të rënda për të drejtat e pronësisë.
Arkitektja Entela Spahivogli ka kërkuar që vendimet e qeverisë lidhur me shpronësimin e banesave të pezullohen, duke e lidhur këtë me hetimet aktuale të SPAK mbi zëvendëskryeministren Belinda Balluku. Ajo theksoi se pezullimi mund të parandalojë pasojat negative në pronat e qytetarëve.
Projekti “TID Durrës”, pjesë e planit për rindërtim pas tërmetit 2021-2028, preku 74 familje në fazën e parë, ndërsa mbi 100 të tjera janë në rrezik. Sipas banorëve, shqyrtimi i shpronësimeve ka qenë i zvarritur dhe dokumentet vendimtare janë dorëzuar me vonesë dhe pa shpjegime të mjaftueshme.
Në seancën e mbajtur më 2 dhjetor, banorët paraqitën katër kërkesa kryesore, përfshirë pezullimin e VKM-së që miraton shpronësimet dhe autorizimin e një ekspertize të pavarur inxhinierike, arkitektonike dhe arkeologjike.
Ata argumentojnë se leja e zhvillimit është lëshuar pa konsultim publik dhe në shkelje të ligjeve të procedurave. Po ashtu, pretendojnë se procesi i shpronësimit është realizuar sipas vlerësimeve të ndryshme pa pasur në konsideratë çmimin aktual të tregut, duke ulur dëmshpërblimin e propozuar.
Në përgjigje të këtyre akuzave, AADF ka theksuar se nuk ka asnjë rol në procedurat e shpronësimeve dhe se kontributi i saj për projektin është për ruajtjen e trashëgimisë kulturore. Banorët shprehen se nuk janë kundër zhvillimeve, por kundër shpronësimeve të realizuara pa transparencë, të cilat cënojnë të drejtat e pronësisë.
Çështja e “TID Durrës” pritet të krijojë një precedent të rëndësishëm për mënyrën se si trajtohen komunitetet brenda zonave historike, sidomos kur projektet zbatohen pa procese transparente.
