Kazakistani i kërkoi Ukrainës të ndalojë sulmet ndaj terminalit të Caspian Pipeline Consortium (CPC) në Detin e Zi, pas një sulmi të madh me dron që ndaloi eksportet dhe shkaktoi dëme serioze në infrastrukturën e ngarkimit të naftës. Ky terminal përpunon mbi 1% të prodhimit global të naftës, duke e bërë një pikë kyçe për tregjet ndërkombëtare.
CPC, një konsorcium ku marrin pjesë aksionerë nga Rusia, Kazakistani dhe SHBA, njoftoi se një nga ankorimet e tij kryesore në terminalin rus në Novorossiysk, i quajtur Single-Point Mooring 2, është dëmtuar rëndë nga sulmi ukrainas me dron. Si pasojë, operacionet e ngarkimit të naftës janë ndërprerë dhe tankerët janë tërhequr nga zona e ujërave të CPC.
Gjatë këtij viti, Ukraina ka kryer një seri sulmesh ndaj rafinerive dhe terminaleve të naftës në Rusi, me qëllim të dobësimit të një prej burimeve më të rëndësishme të të ardhurave për ekonominë e luftës ruse. Megjithatë, Ministria e Jashtme e Kazakistanit theksoi se terminali është një objekt irrelevant civil dhe mbrohet nga normat e së drejtës ndërkombëtare.
“Kazakhstan shpreh protestën e saj për një tjetër sulm të qëllimshëm ndaj infrastrukturës kritike të konsorciumit ndërkombëtar Caspian Pipeline në ujërat e Portit të Novorossiysk,” tha ministria. “Ne e konsiderojmë këtë veprim si një dëm për marrëdhëniet bilaterale mes Kazakistanit dhe Ukrainës dhe presim që pala ukrainase të marrë masa efektive për të parandaluar incidente të ngjashme në të ardhmen.”
Nga ana e saj, Ukraina tha se sulmet nuk janë drejtuar kundër Kazakistanit apo palëve të tjera, por janë pjesë e përpjekjeve për të kundërshtuar agresionin e plotë rus.
Terminali CPC ka një rol kyç në eksporte, duke përfaqësuar rreth 80% të naftës së eksportuar nga Kazakistani, anëtar i OPEC+. Ai transporton naftë nga fushat e mëdha kazake Tengiz, Karachaganak dhe Kashagan drejt terminalit Yuzhnaya Ozereevka në Novorossiysk. Përveç naftës kazake, terminali mbledh gjithashtu prodhim rus.
CPC është një tubacion i gjatë 1,500 km dhe aksionerët përfshijnë kompanitë Chevron, ExxonMobil, Lukoil dhe KazMunayGas. Pas sulmit, konsorciumi theksoi se dëmtimi i SPM 2 pengon ngarkimin e naftës dhe kërcënon interesat e të gjitha vendeve aksionere.
Rusia e konsideron secilin sulm ukrainas si akt terrorist dhe paralajmëron se këto veprime rrezikojnë lirinë e navigacionit në rajon. Zyrtarët rusë gjithashtu akuzojnë disa fuqi europiane për përfshirje në një “luftë hibride”, duke përdorur agjenci inteligjence për të ndihmuar Ukrainën në sulmet ndaj infrastrukturës ruse.
Ky incident thekson tensionet e rritura në rajonin e Detit të Zi dhe rolin kritik që luan infrastruktura energjetike në konfliktin midis Rusisë dhe Ukrainës, duke përfshirë edhe ndikimin e saj ndërkombëtar në tregjet e naftës.
