Rritja e turizmit e ka shtuar varësinë e Shqipërisë nga importet ushqimore, duke dobësuar prodhimin vendas e rritur deficitin tregtar çdo sezon veror.
Mbyllja e kooperativave bujqësore në fillim të tranzicionit e la fshatin pa mbështetjen kolektive që siguronte rendiment të lartë. Vendi, që dikur eksportonte perime dhe grurë, sot nuk arrin të mjaftojë për nevojat bazë të qytetarëve.
Politikat ekonomike të viteve ’90 përkëdhelën importuesit dhe e zbehën konkurrencën vendase. Që atëherë, mallrat e huaja kanë mbushur raftet e marketeve, ndërsa fermerët shqiptarë luftojnë për mbijetesë.
Vetëm në pesë muajt e parë të 2025‑s, importet ushqimore u rritën me 4.5 %. Vlera totale arriti 62.4 miliardë lekë, 3 % më shumë se e njëjta periudhë e vitit 2024.
Kërkesa për drithëra u rrit me gati 15 %, pasi turizmi kërkon bukë, brumëra dhe pasta në çdo tryezë hoteli. Rritja shfaqet kudo, nga furrat artizanale deri te zinxhirët e mëdhenj të gastronomisë.
Frutat e freskëta, arrat dhe agrumet shtuan volum me afro 6 %, pasi menutë mesdhetare të restoranteve kërkojnë produkte sezonale. Struktura fragmentare e bujqësisë, e kombinuar me mungesën e fabrikave përpunuese, e bën vendin të varur nga tregjet e jashtme pikërisht kur turistët mbërrijnë.
Në 2024‑n, importet e ushqimeve, pijeve dhe duhanit arritën 156 miliardë lekë. Kjo shënoi rritje 41.5 % ndaj 2019‑s, ndërsa popullsia zyrtarisht u tkurr me 17 %.
Pa një strategji serioze që nxit serat, zinxhirët e ftohtë dhe agropërpunimin, Shqipëria do të vijojë të financojë fermat e huaja. Rikthimi i vlerësimit për prodhimin vendas mbetet hapi kyç për të ushqyer turistët e të ardhmen.
