Komisionerja për Zgjerim e BE-së thekson se rajoni i Ballkanit Perëndimor ka një rol të pazëvendësueshëm në të ardhmen evropiane dhe konsensusi për zgjerim është më i fortë se kurrë
Komisionerja për Zgjerim e Bashkimit Evropian, Marta Kos, deklaroi nga Shkupi se Evropa nuk mund të quhet e bashkuar nëse Ballkani Perëndimor mbetet jashtë strukturës së BE-së.
Në fjalimin e saj gjatë samitit, Kos theksoi se, ndryshe nga e kaluara, sot ekziston një konsensus i qartë dhe i gjerë për zgjerimin e BE-së. “Megjithatë, kjo dritare mundësish nuk do të qëndrojë hapur për një kohë të pacaktuar”, paralajmëroi ajo.
Duke ndalur te zhvillimet e fundit në rajon, komisionerja tha se Bosnje e Hercegovina ka miratuar tashmë agjendën e reformave dhe pritet që qeveria e re e Kosovës, nën drejtimin e Albin Kurtit, të përfshihet më fuqishëm në procesin e anëtarësimit.
Për Serbinë, ajo shtoi se bashkëpunimi vazhdon dhe janë shënuar hapa përpara në dialog dhe integrim, ndërsa nënvizoi se të gjitha vendet kanë përgjegjësi të shfrytëzojnë mundësitë që u ofron Plani i Rritjes.
Plani i Rritjes i Bashkimit Evropian, që ofron fonde për të mbështetur reformat në vendet aspirante, është në epiqendër të diskutimeve në samitin e Shkupit. Kos deklaroi se përfitimi nga ky plan është tërësisht në dorën e vetë vendeve të Ballkanit Perëndimor.
Sipas saj, reformat e brendshme janë çelësi për të “zhbllokuar” fondet e ndara dhe për t’i sjellë përfitime të drejtpërdrejta qytetarëve përpara se të ndodhë anëtarësimi zyrtar në BE.
Deri më tani, të gjitha vendet e rajonit kanë marrë pagesat e para nga fondet e parafinancimit të Planit të Rritjes – me përjashtim të Kosovës dhe Bosnje e Hercegovinës, të cilat mbeten prapa për shkak të mosplotësimit të kritereve.
Në samitin e Shkupit do të diskutohet gjithashtu zgjerimi i bashkëpunimit në fusha të tjera si mbrojtja e konsumatorëve, zhvillimi i turizmit dhe integrimi progresiv drejt një tregu të përbashkët me BE-në.
Ky treg i përbashkët rajonal shihet si një hap kyç për përshpejtimin e integrimit ekonomik dhe përgatitjen e vendeve për sfidat e pjesëmarrjes së plotë në BE.
BE pret që vendet e rajonit të tregojnë vullnet politik dhe kapacitete administrative për të zbatuar reformat e nevojshme me ritëm të qëndrueshëm dhe konkret.
Zyrtarët evropianë kanë lënë të kuptohet se përkushtimi i vendeve aspirante do të jetë përcaktues për kohëzgjatjen e procesit të pranimit, duke mos përjashtuar as ndarjen e fondeve sipas performancës.
Kjo qasje e re e BE-së synon të lidhë ndihmën financiare me progresin real, duke i dhënë vendeve stimuj të matshëm për të ecur përpara në rrugën evropiane.
Në këtë sfond, Kos përmbylli mesazhin e saj duke kujtuar se “e ardhmja e Evropës është gjithashtu e lidhur ngushtë me të ardhmen e Ballkanit Perëndimor – dhe veprimet e sotme do të përcaktojnë vendin që do të kenë këto shtete nesër në hartën evropiane.”
