Besimi në ekonomi bie ndjeshëm në qershor për shkak të rënies në sektorin e shërbimeve, mungesës së fuqisë punëtore dhe një tendence pesimizmi në treg.
Pavarësisht afrimit të kulmit të sezonit turistik, besimi në ekonominë shqiptare ka shënuar një tjetër rënie në muajin qershor. Banka e Shqipërisë njoftoi se Treguesi i Ndjesisë Ekonomike (TNE) ka rënë me 2.2 pikë, duke reflektuar një situatë të pasigurt në disa sektorë kryesorë.
Rënia e TNE-së është shkaktuar kryesisht nga përkeqësimi i besimit në sektorët e shërbimeve dhe industrisë. Ndërkohë, besimi i konsumatorëve dhe ai në sektorin e tregtisë nuk ka shfaqur ndryshime domethënëse. E vetmja rritje modeste është shënuar në sektorin e ndërtimit, duke lënë të kuptohet se pjesa më e madhe e ekonomisë po ndikohet nga faktorë strukturalë.
Në industri, treguesi i besimit ra me 2.3 pikë përqindje, i ndikuar nga ulja e pritshmërive për prodhimin dhe një numër më i vogël porosish nga eksportet. Bizneset industriale parashikojnë një ulje të punësimeve në muajt në vijim dhe nuk presin rritje të çmimeve. Kjo tregon një atmosferë të ngarkuar me pesimizëm dhe mungesë motivimi për zgjerim.
Në sektorin e ndërtimit, treguesi i besimit u rrit me 1.6 pikë përqindje, falë një vlerësimi pozitiv për aktivitetin aktual. Megjithatë, pritshmëritë për çmimet dhe për punësimet e ardhshme janë ulur, çka sinjalizon pasiguri për zhvillimin afatgjatë të këtij sektori. Pavarësisht rritjes, ndërtimi mbetet i ekspozuar ndaj mungesës së fuqisë punëtore dhe kostove të larta.
Sektori i shërbimeve, që pritej të përfitonte nga sezoni veror, ka pësuar goditjen më të madhe. Treguesi i besimit në këtë sektor ra me 5 pikë përqindje për shkak të vlerësimeve negative për ecurinë aktuale dhe kërkesën. Bizneset në këtë fushë kanë ulur pritshmëritë për punësim, ndërsa çmimet pritet të rriten, çka krijon një kontrast të fortë midis kërkesës dhe ofertës.
Në sektorin e tregtisë, nuk ka pasur zhvillime të dukshme. Besimi mbeti i pandryshuar, i mbështetur nga një përmirësim i lehtë i ecurisë aktuale të biznesit, por me pritshmëri më të ulëta për punësimin dhe rritjen e çmimeve. Kjo tregon se tregtarët ndihen të pasigurt për stabilitetin afatshkurtër dhe afatgjatë.
Nga ana tjetër, konsumatorët vazhdojnë të mbeten të rezervuar për të ardhmen. Treguesi i besimit konsumator nuk ndryshoi ndjeshëm, por pritshmëritë për situatën financiare dhe për blerjet e mëdha ishin më pesimiste. Kjo sinjalizon një ndjenjë inferioriteti dhe pasigurie të shtuar në shtresat më të gjera të popullsisë.
Rënia e besimit në ekonomi duket se është rezultat i një kombinimi faktorësh: mungesë fuqie punëtore, paqartësi për të ardhmen, kostot në rritje dhe një mungesë besimi te reformat strukturore. Në këtë klimë, është e nevojshme që politikat publike të orientohen drejt krijimit të një ambienti më të favorshëm për zhvillim ekonomik dhe rikthim të optimizmit në treg.
