Çdo mëngjes, miliarda njerëz në mbarë botën e nisin ditën me një filxhan kafeje, por ky ritual i përditshëm po bëhet gjithnjë e më i kushtueshëm.
Kriza e prodhimit të kafesë
Kolumbia, Brazili dhe Vietnami tre prodhuesit më të mëdhenj të kafesë në botë po përballen me sfida të mëdha. Ndryshimet klimatike, me temperatura të larta dhe reshje të paqëndrueshme, po dëmtojnë ndjeshëm bimët e kafesë. Studimet parashikojnë se deri në vitin 2050, gjysma e tokave të përshtatshme për kultivimin e kafesë mund të zhduken.
Përveç kushteve atmosferike, fermerët po luftojnë edhe me sëmundje si “La Roya” një lloj ndryshku i gjetheve që ka shkatërruar deri në 50% të prodhimit në disa rajone të Amerikës Latine. “Dikur një pemë kafeje prodhonte qindra kokrra. Tani mezi nxjerrim gjysmën,” – thotë për DW Cristian Cano, kultivues kafeje në Kolumbi.
Rritja e çmimeve dhe ndikimi në treg
Këto sfida kanë ndikuar drejtpërdrejt në tregun botëror. Vetëm në vitin 2024, çmimi i varietetit Arabica u rrit me 80%, duke shënuar një nga rritjet më të mëdha në dekada.
Në Shqipëri, kafeja është më shumë se një pije ajo është një traditë dhe pjesë e jetës së përditshme. Megjithatë, çmimet po rriten ndjeshëm, duke ngritur pyetjen: A po bëhet kafeja një luks?
Pse po rriten çmimet në Shqipëri?
Sipas Enri Jahajt, kryetar i Shoqatës së Bareve dhe Restoranteve, Shqipëria ka funksionuar për vite me një treg anormal të kafesë, pasi nuk është prodhuese apo pjekëse e madhe e saj. “Shumica e kafesë që përdoret këtu është e importuar. Për vite me radhë, çmimi ka qenë më i lirë se në vendet e rajonit, por kjo nuk ishte e qëndrueshme. Tani, me rritjen e pagave dhe taksave, bizneset janë të detyruara të përshtatin çmimet për të përballuar kostot,” – shpjegon ai.
Sa është rritur dhe sa pritet të rritet çmimi?
Brenda një viti, çmimi i kafesë është rritur me 20% dhe pritet të rritet me 20% të tjera. Në Tiranë, një filxhan kafeje kushton mesatarisht 90-130 lekë, ndërsa në zonat elitare arrin deri në 150 lekë. Parashikimet tregojnë se gjatë muajve të ardhshëm, çmimi minimal pritet të shkojë në 120 lekë.
A do të mbetet kafeja një kënaqësi e përditshme për shqiptarët apo do të kthehet në luks? Për momentin, ajo vazhdon të jetë pjesë e kulturës, por nëse çmimet vazhdojnë të rriten me të njëjtin ritëm, një filxhan kafeje mund të mos jetë më aq i përballueshëm sa dikur.
FACT CHECK:
Synimi i JOQ Albania është t’i paraqesë lajmet në mënyrë të saktë dhe të drejtë. Nëse ju shikoni diçka që nuk shkon, jeni të lutur të na e
raportoni këtu.
JOQ Sondazh
KLIKO PËR TË VOTUAR
Kush meriton të quhet “Heroi i muajit Mars”?
Peshkatari që shpëtoi parashutistin në det
Një i moshuar, peshkatar i shpëtoi jetën ditën e djeshme një parashutisti grek që kishte rënë në det për shkak të një problemi teknik. Pavarësisht kushteve atmosferike, peshkatari nga Vlora mori gomonen e tij dhe doli në det për të shpëtuar parashutistin, i cili kishte mbetur i bllokuar në parashutë
248 Vota
Shqiptarja në Greqi që bashkoi Indritn me familjen
Një shqiptare në Kostur të Greqisë ndihmoi një bashkatdhetar të bashkohej me familjen pasi prej muajsh jetonte i vetëm në një shtëpi të braktisur e rrënuar në Mavrochori. Indrit Veseli prej muajit gusht jetonte në Greqi, pa patur asnjë kontakt me familjen apo ndihmë prej tyre. Falë publikimit në JOQ dhe ndihmës së shqiptares, Indrit u bashkua me familjen
43 Vota
Qytetari që shpëtoi shoferin që humbi ndjenjat në timon dhe u aksidentua
Një qytetar i shpëtoi jetën një shoferi i cili teksa lëvizte me makinë humbi ndjenjat dhe kontrollin e automjetit duke u aksidentuar. Ngjarja ndodhi në mes të Tiranës, por vetëm qytetari vrapoi duke kaluar rrugën për të shpëtuar shoferin, ndërsa të tjerët vazhduan rrugën e tyre sikur asgjë mos të kishte ndodhur
500 Vota
I riu nga Kavaja që shpëtoi nënë e bir nga qeni
Një nënë nga Kavaja falenderoi nëpërmjet JOQ një djalë të ri i cili e shpëtoi atë dhe djalin e saj nga kafshimi i një qeni endacak në rrugë.
121 Vota
Kush meriton të quhet “Harami i muajit Mars”?
Irdi dhe Enea, të rinjtë që i thyen kafkën me gur shurdhmemecit 44-vjeçar
Dy të rinjtë nga Lushnja, njëri 17 dhe tjetri 20, dhunuan 44-vjeçarin Fabjol Hysi dhe i çanë kafkën me gurë pasi sipas tyre, Hysi shurdhmemec i kishte sharë. Dy të rinjtë u arrestuan, por Enea Korreshi u la i lirë pasi është kushëriri i Elton Korreshit, kandidat i PS për deputet në Lushnje
624 Vota
Anila Denaj: Ministre Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural
Ministrja e Bujqësisë e cila në dimër ushqeu shqiptarët me 10 ton mandarina me pesticide dhe në pranverë me 18 ton fileto pule me salmonelë. Pavarësisht këtyre skandaleve të njëpasnjëshme, ministrja vazhdon e qetë detyrën e saj, kërkon edhe një mandat si deputete, dhe jep intervista e buzëqeshur sikur asgjë mos të ketë ndodhur
151 Vota
Shqiptari në Greqi vrau bashkëshorten dhe veten
Një 53-vjeçar shqiptar, baba i dy fëmijëve vrau me thikë, duke e goditur disa herë në trup bashkëshorten e tij dhe më pas u hodh nga ballkoni i banesës ku jetonte në Selanik. Pavarësisht transportit në spital, shqiptari nuk mundi të mbijetonte
49 Vota
AKU (Autoriteti Kombëtar i Ushqimit)
Autoriteti Kombëtar i Ushqimit që punën e bën vetëm në rrjete sociale, pasi kurrë nuk del në terren për të kontrolluar marketet, dyqanet dhe kioskat për produktet e skaduara dhe jashté çdo standardi që shesin. Pavarësisht denoncimeve të vazhdueshme të shqiptarëve, AKU mbyll sytë dhe veshët dhe vijon gjumin
100 Vota
Shoferi që shkaktoi aksidentin ku humbën jetën 4 të rinjtë
Aleksandër Krrashi ndodhet në burg pasi betonierja e tij u bë shkak për një aksident tragjik ku 4 të rinj humbën jetën. 24-vjeçari drejtonte betonieren pa patentë dhe ndalimi në rrugë pa bllokazh solli përplasjen e fortë të “Audit” ku të rinjtë lëviznin me shumë shpejtësi.
