Një artikull i publikuar në mediat italiane zbulon një skandal mbi marrëdhëniet mes qeverisë italiane dhe një resorti në Shqipëri, të menaxhuar nga një sipërmarrës me lidhje të ngushta politike me Partinë Socialiste.
Artikulli hedh dritë mbi mënyrën se si qeveria italiane ka financuar akomodimin e forcave të saj policore në Shqipëri për çështjen e emigrantëve, me kosto të larta për buxhetin e Italisë, që përllogariten deri në 900 milionë euro në total.
Mark Gjinaj, pronari i Rafaelo Resort, përmendet si përfituesi kryesor, me lidhje të forta me figura politike si Blendi Klosi dhe figura të tjera pranë Partisë Socialiste, shkruan "Domani".
Ndërsa qeveria pretendon të ndjekë protokolle të rrepta, procesi duket të jetë zhvilluar pa tendera dhe me një urgjencë të dyshimtë, duke përfituar kështu bizneset me lidhje politike.
Gjinaj ka lidhje jo vetëm me politikanë të Partisë Socialiste por edhe me biznesmenë që janë subjekt i hetimeve nga autoritetet. Njëri prej tyre është Valentino Kaçorri, i cili ka pasur pasuri të sekuestruara për shkak të lidhjeve me krime dhe me kunatin e tij, Ervis Martinaj, i njohur si "mbreti" i lojërave të fatit dhe i kërkuar për krime të rënda.
Kaçorri është partner i Gjinajt në një kompani për ndërtimin e hidrocentraleve në lumin Gjader, e cila ka marrë mbështetje publike nga qeveria shqiptare. Edhe pse Gjinaj ka fituar disa projekte të mëdha publike, aktivitetet e tij janë ndjekur nga probleme gjyqësore dhe çështje të tjera financiare.
Artikulli i plotë i medias italiane i sjellë në shqip nga JOQ Albania:
Shifrat dhe kontratat flasin vetë: protokolli Itali-Shqipëri mbi çështjen e emigrantëve po i rëndon ndjeshëm financat publike. Shpenzimet, që llogariten rreth 900 milionë euro në total, përfshijnë ndërtimin e strukturave, menaxhimin e qendrave, orët shtesë dhe akomodimin e forcave të policisë italiane të vendosura në Shqipëri. Këto shpenzime përfshijnë gjithashtu mikpritjen në dy struktura të mëdha hoteliere.
Hetimet kanë zbuluar se pronari i kompanisë që ka përfituar më shumë nga fondet publike të qeverisë italiane të drejtuar nga Giorgia Meloni ka lidhje të ngushta me figura të larta të Partisë Socialiste të kryeministrit shqiptar Edi Rama. Ky fakt bëhet edhe më i dukshëm me dështimin e fundit të misionit në Shqipëri, ku shtatë emigrantë të dërguar në Gjadër u kthyen sërish në Itali pasi gjykatat nuk pranuan të konfirmonin ndalimin e tyre. Anijet e Marinës dhe të rojes bregdetare italiane vazhdojnë të lëvizin midis bregdetit shqiptar dhe atij italian, duke shtuar kostot. Në këtë kontekst, shpenzimet për akomodimin e forcave policore italiane në Shqipëri janë pjesë e faturës totale.
Pas shpalljes së shpenzimeve prej 9 milionë eurosh nga Ministria e Brendshme për të mbuluar vitin dhe akomodimin e 295 policëve në resortin luksoz Rafaelo për një vit, Ministria e Drejtësisë po përgatitet të mbyllë një "procedurë negociate" me vlerë mbi 993 mijë euro për ofrimin e vakteve për oficerët e burgjeve nga dhjetori 2024 deri në dhjetor 2026. Opsioni për një periudhë tjetër 24-mujore do të rrisë koston totale në mbi 2.4 milionë euro. Kjo është një tjetër kontratë e dhënë pa tender. Në njoftimin e publikuar nga ministria më 4 nëntor, synohet të gjenden kompani për dy lote deri më 19 nëntor: i pari për ofrimin e tre vakteve ditore për oficerët e burgjeve (nga minimumi 12 deri në maksimumi 36), dhe i dyti për vitin dhe akomodimin e "katër njësive të funksioneve qendrore". Ndërkohë që oficerët do të flenë në struktura të përkohshme, drejtuesit do të akomodohen në resortin buzë detit.
Si në shumë kontrata të tjera të ngjashme, urgjenca është justifikimi për mungesën e tenderëve, pasi thuhet se "duhet të respektohen afatet strikte për aktivizimin e shërbimeve thelbësore të mikpritjes dhe ofrimit të vakteve për personelin në shërbim në Institutin e Burgjeve të Gjadërit (Shqipëri)", sipas njoftimit. Megjithatë, koha ka qenë e mjaftueshme: protokolli është nënshkruar që një vit më parë. Ka gjasa që të dy lotet t’i jepen sërish hotelit Inheritor në Shëngjin, që ka një pishinë dhe dhoma të standardit të lartë, me të cilin ministria ka nënshkruar një marrëveshje që nisi më 15 shtator dhe që zgjat deri më 14 dhjetor, për një shumë totale prej 152 mijë eurosh. Oferta e tij ishte më e ulët se ajo e Rafaelo Resort, që gjithashtu ka marrë një pjesë të kontratës për vitin dhe akomodimin e gati treqind policëve të shtetit.
"Ne nuk bëjmë biznes, kemi një eksperiencë pritjeje me refugjatët afganë," deklaroi kryeministri Edi Rama në një intervistë për Repubblica pas nënshkrimit të protokollit me Giorgia Meloni. Por, nëse nuk është qeveria shqiptare që përfiton, janë privatët ata që arrijnë një marrëveshje fitimprurëse. Regjisori kryesor i gjithë kësaj është Mark Gjinaj, pronari i resortit Rafaelo.
Nga viti 2018 deri në 2022, të ardhurat e hotelit janë katërfishuar. Një rritje eksponenciale që erdhi pasi që nga tetori 2021 hoteli ka strehuar qindra afganë (me fonde të Shteteve të Bashkuara) të ikur nga Kabuli pas tërheqjes së trupave perëndimore. Të dhënat më të fundit financiare tregojnë se, në vitin 2022, të ardhurat e Rafaelo Resort arritën në gati 14 milionë dollarë. Buxheti i vitit të ardhshëm pritet të jetë edhe më i lartë falë fitimeve nga marrëveshjet me qeverinë italiane.
Gjinaj vazhdon të përfitojë nga marrëveshjet për emigrantët dhe marrëveshjet e arritura nga Rama. Me vite, ai ka ndërtuar një rrjet biznesi në sektorë të ndryshëm: nga turizmi në ndërtim dhe energji. Gjithashtu, ai ka krijuar lidhje të forta me politikanë të rëndësishëm të Partisë Socialiste.
Gjinaj ka lidhje të fuqishme me klasën politike shqiptare. Në disa raste, ai shfaqet në fotografi të postuara në Facebook me sekretarin e Partisë Socialiste, Blendi Klosi (ish-ministër i Turizmit nga 2017 deri në 2021) dhe Ruzhdi Kurtishaj (kryetar i Shoqatës së Turizmit të Kosovës). Klosi, një njeri besnik i Ramës, ka raporte të shkëlqyera me Gjinajn, siç raportojnë njohësit e afërt të tyre.
Sekretari dhe sipërmarrësi shfaqen të buzëqeshur në një foto të bërë në një ngjarje zyrtare në Prishtinë në mars 2022, ndërsa një vit më vonë, në qershor 2023, ata u fotografuan sërish së bashku në një darkë joformale. Këtë herë, Admir Kadeli, djali i ish-deputetit socialist Gjovalin Kadeli, ishte gjithashtu i pranishëm. Të dy janë prej kohësh të afërt me Partinë Socialiste.
Kadeli, i cili vepron si nyjë lidhëse mes elitës politike dhe botës së biznesit, është vetë një sipërmarrës: ai është president i kompanisë Iridiani&Kadeli Sh.p.k. dhe ortak me Gjinajn në kompaninë Eco Motors Trade. Ai ka gjithashtu lidhje me Pjerin Ndreu, kryetarin e bashkisë së Lezhës, qytet pranë Shëngjinit, të dokumentuara në foto të shumta dhe postime në Facebook që Kadeli ndan rregullisht.
Resorti Rafaelo, në një përgjigje për gazetarët, deklaroi se "Ministria e Brendshme e Italisë ka ndjekur procedurat e caktuara nga marrëveshjet," dhe shtoi se "ne nuk jemi të përfshirë në aspektet procedurale, politike ose vendimmarrëse të këtyre marrëveshjeve". Ministria e Brendshme italiane nuk dha asnjë përgjigje mbi procedurat e ndjekura në përzgjedhjen e strukturave.
Mark Gjinaj është një biznesmen shumë influent. Ai është pronari i Rafaelo Resort, ku strehohen agjentët e policisë italiane të dërguar për të siguruar qendrat për emigrantët në Shqipëri. Rrjeti i tij i kontakteve është shumë i gjerë dhe nuk kufizohet vetëm në lidhje të forta me botën politike të Partisë Socialiste të Edi Ramës, siç ka raportuar më parë gazeta Domani, por shtrihet edhe te biznesmenë për të cilët ka jo vetëm hije dyshimi, por edhe hetime nga prokuroria e Tiranës.
Ndër këta është Valentino Kaçorri, i cili është përballur me disa urdhra sekuestrimi për shkak të hetimeve ku është përfshirë vëllai i tij, Arben Kaçorri, i dënuar në Itali me mbi njëzet vjet burg për vrasje, dhe kunati i tij, Ervis Martinaj, i konsideruar në Shqipëri si "mbreti" i lojërave të fatit dhe i dyshuar për lidhje me krimin e organizuar. Por le të vazhdojmë me radhë.
Kaçorri dhe biznesmeni, pronar i resortit luksoz që qeveria italiane ka përzgjedhur, janë partnerë në kompaninë Spe Gjader përmes Spe Energy dhe Rafaelo 2002. Aktualisht, Spe Energy ndodhet në administrim të veçantë; në fillim të vitit 2023, gjykata speciale e shkallës së parë për korrupsionin dhe krimin e organizuar vendosi të vazhdojë me sekuestrimin e pasurive të Ervis Martinajt dhe personave të afërt me të. Ligji shqiptar, i ngjashëm me atë italian, i detyron personat e dënuar për vepra të caktuara dhe të afërmit e tyre të ngushtë të vërtetojnë se pasuritë e tyre nuk janë fituar në mënyrë të paligjshme.
Martinaj, në fakt, është në krye të listës së personave më të kërkuar nga forcat e policisë shqiptare, i akuzuar për kryerjen e një sërë veprash penale në fushën e lojërave të fatit, me të cilat ai ndërtoi perandorinë e tij ekonomike përmes sallave të lojërave në të gjithë vendin. Përveç kësaj, ai dyshohet të jetë pjesë e një organizate kriminale të përfshirë në trafik droge me degëzime në Evropë dhe Amerikën e Jugut. Për dy vjet, ai ka qenë i pagjurmueshëm dhe burime të brendshme të policisë janë të bindura se ai është vrarë, ashtu siç ka ndodhur edhe me anëtarë të tjerë të grupit të tij. Kompania e prekur nga autoritetet gjyqësore shqiptare është King Casinò dhe në dokumentin e saj themelues, Valentino Kaçorri rezulton të jetë anëtar i bordit.
Për këtë arsye, në vitin 2023, autoritetet shqiptare sekuestruan 15 pasuri, përfshirë vila, ndërtesa, dyqane dhe automjete, që i përkisnin familjes Kaçorri, e cila edhe më parë kishte pasur përballje me sekuestrime parandaluese për shkak të Arben Kaçorrit, vëllait të Valentino-s, i dënuar në Itali me vendim të formës së prerë në vitin 2020 me më shumë se njëzet vjet burg për vrasje dhe mbajtje të paligjshme të armëve të zjarrit. Më 31 janar 2020, sekuestrimi i pasurive të Kaçorrit u krye sipas një regjimi konfiskimi të bazuar jo mbi një dënim penal, por mbi një akt normativ.
Sipas ankesës së paraqitur në Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut nga Kaçorri: «Shumë raporte të inteligjencës nga autoritetet italiane dhe holandeze mbështesnin se A.K. mund të ishte përfshirë edhe në trafikun e drogës. Ankuesi (Valentino) konsiderohej si person i afërt me vëllain dhe për këtë arsye duhej të provonte se kishte fituar pasuritë e tij në mënyrë të ligjshme». Ankesa është një hap i betejës ligjore të ndërmarrë nga Kaçorri pasi në Shqipëri nuk u pranua argumenti i tij mbrojtës. Megjithatë, ka edhe një tjetër çështje që lidhet me partnerin e Gjinajt, pra biznesmenin që po përfiton para publike nga qeveria italiane: në vitin 2022, ai u ndalua nga policia për posedim të paligjshëm të armëve të zjarrit.
Biznesmeni i resortit ku strehohet policia italiane dhe vëllai i dënuar për vrasje janë, siç thamë, partnerë në Spe Gjader, një kompani me përgjegjësi të kufizuar e themeluar më 9 shtator 2013 për financimin, projektimin, ndërtimin dhe vënien në punë të hidrocentraleve në lumin Gjader. Kjo kompani u krijua në partneritet mes sektorit publik dhe atij privat me iniciativën e ministrisë shqiptare të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjisë, disa ditë para se Edi Rama të merrte pushtetin, me një kontratë koncesioni të vlefshme për disa vite.
Rikonstruksioni i rrjetit të biznesit të Gjinajt ka nxjerrë në pah elementë të rinj. Përveç marrëveshjeve për hidrocentralet në Gjader, Rafaelo 2002 ka fituar tendera publikë me vlerë miliona. Një prej tyre përfshin ndërtimin e një ndërtese për llogari të Bashkisë së Tiranës me vlerë 193 milionë lekë, ose projekte të tjera infrastrukturore në kryeqytet me vlerë mbi 400 milionë lekë.
Në Lezhë, qyteti ku ndodhet Rafaelo Resort, përfitues i fondeve publike italiane, kompania e Gjinajt ka fituar tenderin për ndërtimin e një kopshti komunal me vlerë gati 25 milionë lekë. Shumë suksese, të shoqëruara gjithashtu nga sfida ligjore të zgjidhura, për çështje të lidhura me borxhe të papaguara dhe më pas të shlyera ndërmjet viteve 2012 dhe 2019. Dritë dhe hije, pra, mbi historinë e biznesit të Gjinajt, të cilat, megjithatë, nuk kanë ndikuar në vendimin e qeverisë Meloni për t’i besuar atij akomodimin e policëve italianë.
