James Hannaham: Shkrimtari që përdor letërsinë për të sfiduar sistemin e burgjeve amerikane

Shkruar nga: N Hoxha | Publikuar më: 08.10.2024, 14:38
Në kopertinën e pasme të librit më të fundit të James Hannaham Didn’t Nobody Give A Shit What Happened To Carlotta lexojmë se kjo është “histori e pakëndshme, shpërfillëse dhe pikëlluese e një transgjinore”. Megjithatë, duke folur nga shtëpia e tij në Nju Jork, Hannaham na thotë se libri ka të bëjë edhe me Bruklinin, konkretisht Fort Greene.

Siç tregon shkrimtari pesëdhjetë e katër vjeçar, kjo është domethënëse, sepse kjo është lagjja ku u strehua gjyshja e tij nga babai pas vrasjes së një pjesëtari të familjes së tij, që ndodhi shumë dekada më parë në Karolinën e Jugut. “Këtë e zbulova vetëm një ose dy vite më parë. Stërxhaxhai im u ekzekutua me varje. Ata duhej të largoheshin”. Brezat që pasuan e bënë Fort Greene shtëpinë e tyre, kështu që, siç shpjegon Hannaham, “Për gjysmë shekulli e kam parë Fort Greene të transformohet nga një lagje e varfër, e rrezikshme dhe me ngjyrë në një vend mjaft të pasur dhe tërheqës të banuar kryesisht nga të bardhët”.Për të treguar historinë e transformimit të Fort Greene, shkrimtari pyet veten: “Çfarë lloj personazhi mund të ecë në këto rrugë dhe të mahnitet dhe të preket nga gjithçka e transformuar?”. Duke reflektuar mbi këtë pyetje, ai imagjinon një transgjinore nga një familje me origjinë kolumbiano-amerikane. Kështu ajo u shfaq në mendjen e tij, vuri në pah shqetësimet e tij dhe e njoftoi se do të ishte heroina e librit të tij. “Unë i thashë: ‘Në rregull, Carlotta, më trego historinë tënde'”. Carlotta Mercedes, protagonistja që sapo u lirua nga burgu, pasi vuajti 20 vite dënim në një burg meshkujsh, është bërë rrëfimtarja e përsosur për të përshkruar një vend që nuk është më i njëjtë.

Libri, siç thotë Hannaham, – i ngjashëm me romanin e tij të vlerësuar të vitit 2015, Delicious Foods, i cili trajton temën e trafikimit të qenieve njerëzore – ishte një mundësi për të diskutuar probleme komplekse të shoqërisë amerikane: burgosjen jashtë mase të njerëzve me ngjyrë, ferrin me të cilin përballen anëtarët e komunitetit LGBTQIA+ që duhet të durojnë pas hekurave dhe nivelin në të cilën burgjet janë të papërgatitur për t’i mbrojtur ata. Si një homoseksual dhe me ngjyrë, kjo është një temë që e ka shumë për zemër. Transgjinorët, shpjegon shkrimtari, “e kanë më të vështirë në këto situata. Dhe duket sikur çdo gjë që ndodh në burg është në rregull, sepse shtohet vuajtja e dënimit. Ka diçka që është kaq tinëzare dhe e pamoralshme këtu”. Edhe pse personazhi dhe historia e Carlotta Mercedes, një emër i frymëzuar nga aktorja Mercedes Agnes Carlotta McCambridge, janë imagjinare, libri përfshin gjithashtu fakte reale për “sistemin e burgjeve dhe maninë e Amerikës për të burgosur njerëz... Gjërat po ndryshojnë pak, por jo mjaftueshëm dhe jo me ritme të shpejta. Është e tmerrshme”.

Megjithatë, Didn’t Nobody Give A Shit What Happened To Carlotta – një libër që iu deshën tetë vjet për ta përfunduar, nuk i mungon humori dhe zhargoni, që për shumë njerëz mund të mos jetë i lehtë për t’u kuptuar në fillim. Por, shkrimtari tregon se ky ishte qëllimi i tij. Ai donte që lexuesit të ndjeheshin, të paktën në fillim, si të huaj. “Kjo ishte me të vërtetë një pikë e rëndësishme për mua”, thotë Hannaham, duke buzëqeshur. “Kur fillon të lexosh librin, ai është intrigues, por edhe paksa tjetërsues për shkak të gjithë atij zhargoni. Pastaj, gradualisht, fillon ta zbërthesh...; fillon ta mësosh; fillon të kuptosh se si funksionon; fillon të zbulosh se çfarë kuptimi kanë disa gjëra. Dhe më në fund bëhesh pjesë e asaj bote”.

James Hannaham mund të kishte zgjedhur një lexim të lehtë, por kjo nuk ishte ajo që donte. “Dua të mbivlerësoj inteligjencën e njerëzve”.

FACT CHECK: Synimi i JOQ Albania është t’i paraqesë lajmet në mënyrë të saktë dhe të drejtë. Nëse ju shikoni diçka që nuk shkon, jeni të lutur të na e raportoni këtu.
Haram i muajit
KLIKO PËR TË VOTUAR
  • Gent Sejko
    I pari në listë është Gent Sejko, Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, i cili edhe pse e dinte për skemën zhvatëse të mikrokredive, nuk merrte masa, por “bashkëpunonte” me ta. Vetëvrasja e Pal Trashajt është edhe përgjegjësi e tij.
    Agron Gaxho
    Agron Gaxho, drejtori i spitalit në Elbasan, i cili shkarkoi nga puna një infermiere, me 34 vite punë, vetëm pse ajo denoncoi kushtet e këqija të spitalit në redaksinë e JOQ Albania. Vetëm një ditë pas denoncimit, Agron Gaxho firmosi lirimin e saj, me pretekstin se i ka prishur imazhin institucionit.
    Anastas Angjeli
    Anastas Angjeli, ish-ministri i cili po torturon shoferët shqiptarë, të cilët e kanë siguruar makinën me kompaninë e tij, “Ansig”. Shumë qytetarë e kanë denoncuar për mashtrime dhe zvarritje të procesit të dëmshpërblimit, madje kanë dyshime se kompania mund të ketë falimentuar fare pasi kanë mbi 1 vit që presin.
    Gjovalin Loka
    Gjovalin Loka, drejtori i policisë Korçë, i cili iu bënte presion dhe dhunonte fermerët që protestonin, duke urdhëruar efektivët e policisë, t’i shtynin sa më fort. Ai madje urdhëroi edhe gjobitjen e tyre, me vlera që shkonin deri në 1 milionë lekë. Nga pamjet u pa se si Gjovalini, kujdesej vetë që fermerët të mos ngrinin zërin, për hallin e tyre.
    Atdhe Islami
    Atdhe Islami, është pronari i një byrektoreje në Dhërmi, shpifës dhe abuzues i niveleve të larta. Përveçse i faturon pushuesit me çmime të larta në byrektoren e tij, por edhe shpif ndaj medias, JOQ, se e kanë shantazhuar dhe i kanë kërkuar lekë për publikimin e një fotoje.
    Ermal Dredha
    Ermal Dredha, kryebashkiaku i Vlorës, i cili duket se gjatë gjithë kohës është me pushime dhe ka harruar punët e qytetit. Zjarri në landfillin e mbeturinave, për të disatën herë në Vlorë, është përgjegjësi direkte e tij, pasi nuk mori masa paraprake dhe për disa ditë me radhë helmoi banorët dhe pushuesit.
Më të Lexuarat
Shkarkoni aplikacionin JOQ ALBANIA në platformat
Më të fundit