Shqipëria vazhdon të ecë para me shprehjet: “Në dorë të Zotit”, “Kismet”, “Inshallah” apo “Hajde se na ruan Zoti”. E kishte bërë këtë deri në 2019-ën, kur 51 njerëz mbetën të vdekur nën rrënojat e shtëpive të tyre, që mendonin se ishin vendi më i sigurt, por në fakt ishte e kundërta dhe vazhdon ta bëjë edhe tani, madje me procesin e rindërtimit, që duhej të ishte më i sigurti.
Mungesa e monitorimit të këtij procesi mund të shkaktojë një katastrofë akoma më të mëdha në rast të përsëritjes së një tjetër tërmeti. Në Durrës, qyteti më i prekur nga tërmeti i 2019-ës, 80% e banesave dhe pallateve të dëmtuara janë klasifikuar në nivelin e dëmeve DS1-DS3 dhe në këtë rast riparimet e ndërtesave bëhen nga vetë banorët, me financimin e qeverisë.
Por detyra e qeverisë nuk është kryer deri në fund në këtë rast, pasi përveç dhënies së parave, askush nuk e ka monitoruar sigurinë, me të cilën është kryer riparimi. Nga ana tjetër, vetë Ministria e Mbrojtjes e ka pranuar se për mungesë fondesh, një tjetër tërmet do të jetë një sfidë tejet e madhe për tu përballuar dhe për të kryer rindërtimin e banesave të shembura.
Nga ana tjetër, ende nuk kemi parë asnjë lëvizje për konsolidimin e njësive të mbrojtjes civile dhe nuk dihet nëse qeveria është pajisur me kamera termike, qen të stërvitur për gjetjen e njerëzve nën rrënoja, apo me specialistë të nivelit të lartë për të tilla operacione specifike. Nivelet e vetëdijes dhe gatishmërisë ndaj tërmeteve të popullatës së përgjithshme janë të ulëta.
Rindërtimi u kthye në një “pellg” të ri zhvatjeje nga kompanitë e ndërtimit, që janë munduar në maksimum për të limituar harxhimet, duke lënë menjanë sigurinë edhe në rastet e ndërtimeve të reja. Në rastin tjetër, cilësia e punimeve u la në ndërgjegjen e banorëve, jashtë çdo mbikëqyrje profesionale.
Ekspertët thonë se nëse një pallat 8-9 katësh në Durrës ka pasur plasaritje, puna që duhej kryer nuk ishte stukimi dhe lyerja e plasaritjes, por duhet të bëhej zhveshja e të gjitha mureve nga suvaja dhe më pas muret të pajiseshin breza antisizmikë dhe të forcoheshin kolonat, një proces që nuk është kryer askund.