Qoftë në rastin kur udhëheqësi kinez Xi Jinping i dha leksione kryeministrit kanadez Justin Trudeau mbi informacionet e rrjedhura në media gjatë samitit të G20, protestat e fundit mbarëkombëtare kundër kufizimeve anti-Covid, apo nostalgjia për një Kinë më të hapur të shkaktuar nga vdekja e ish-presidentit kinez Jiang Zemin, njerëzit janë në mëdyshje se me çfarë lloj Kine kemi të bëjmë.
Tek e fundit, dallimi midis “revizionizmit” dhe “statuskuosë” është shumë i thjeshtë. Për dekada, studiuesit e kanë imagjinuar asimilimin e Kinës në sistemin global, duke diskutuar madje një rend të ardhshëm të udhëhequr nga Kina. Nëse marrëdhëniet ndërkombëtare kuptohen si një strukturë dhe socializim i shteteve bazuar në identitete dhe interesa, është i nevojshëm identifikimi i duhur i “natyrës” së Kinës.
Shumë studiues e konsiderojnë Kinën si një shtet realist, dhe shumë ekspertë kinezë të marrëdhënieve ndërkombëtare besojnë gjithashtu tek realizmi. Por realizmi është një vazhdimësi, shkalla dhe mikro–themelet e të cilit kanë rëndësinë e vet. Epoka e Maos ishte ideologjike, ndërsa pasardhësit e tij ishin shumë racionalë dhe pragmatikë.
Shtetet e Bashkuara synonin të kundërshtonin Bashkimin Sovjetik. Pas vdekjes së Maos, gjestet reformiste të liderëve kinezë çuan në dekada të hapjes dhe reforma të orientuara nga tregu. Në fakt, vitet 1980 ishin “dekada e artë”. Por gjërat nisën të ndryshojnë rreth vitit 1990.
Disa ngjarje, si protesta e Tiananmenit dhe shpërbërja e BRSS, rindërtuan perceptimet e kërcënimit në udhëheqjen kineze. Kur udhëheqësi kinez Deng Xiaoping pa se studentët protestues në sheshin Tiananmen “u mbështetën nga Perëndimi për ta rrëzuar regjimin socialist”, ai kuptoi se tashmë kërcënimi ekzistencial vinte nga Perëndimi.
Pas shtypjes së përgjakshme të protestës, Jiang Zemin goditi të gjithë drejtuesit e lëvizjes studentore dhe nisi censurimin e internetit, që u shndërrua në ‘Firewall-in’ e madh shumë të sofistikuar që shohim sot. Por në atë kohë Kina ishte ende e dobët. Në vitin 1990, PBB-ja bruto i Kinës ishte vetëm sa 1/20 e asaj të SHBA-së.
Po ashtu, ajo kishte një ushtri të prapambetur dhe një sistem politik të paqëndrueshëm. Në dallim nga të tjerët, realistët priren ta perceptojnë botën si më të zymtë. Pasi pa kolapsin e aq shumë shteteve komuniste, Kina e pa sistemit ndërkombëtar – një hierarki të udhëhequr nga SHBA – si një botë ku secili ndihmon veten.
I rrethuar nga bazat ushtarake amerikane, i përballur me sanksione, i frikësuar se idetë liberale mund ta kërcënojnë regjimin dhe pa aleatë me peshë, Pekini ndihej i pasigurt. Zgjedhja e vetme e mbetur ishte rritja e aftësisë së Kinës ose ndryshimi i ekuilibrit të fuqisë, siç parashikojnë realistët.
FACT CHECK:
Synimi i JOQ Albania është t’i paraqesë lajmet në mënyrë të saktë dhe të drejtë. Nëse ju shikoni diçka që nuk shkon, jeni të lutur të na e
raportoni këtu.
HEROI I VITIT
KLIKO PËR TË VOTUAR
Anri Kashiku
Anri Kashiku është heroi, vetëm 18 vjeç, i cili humbi jetën në det, pasi u fut të shpëtonte vëllain dhe shokun e tij. Pasi arriti t’i shpëtonte këta, ai nuk mundi të dilte në breg, duke humbur jetën tragjikisht.
Granit Xhaka
Granit Xhaka ishte kryefjala e Botërorit në Katar, përsa i përket shqiptarëve, pasi futbollisti me origjinë shqiptare, që luan për Zvicrën, mbrojti mirë veten dhe origjinën e tij, në sfidën me Serbinë. Reagimi i tij në atë ndeshje u shpërnda, pothuajse nga të gjithë shqiptarët dhe fitorja e Zvicrës derdhi në rrugët e shumë qyteteve të Europës mijëra shqiptarë.
Marin Mema
Marin Mema, gazetari patritot, i cili dita-ditës, jo vetëm raporton, por ‘lufton’ për të vërtetën e historisë shqiptare. Gjithashtu, ai është një nga emrat, që ka bërë shumë për të prekurit nga tërmeti.
Elvis Naçi
Elvis Naçi, imami bamirës, i cili çdo vit bën shumë më shumë për shqiptarët, duke i ardhur në ndihmë me fondacionin e tij. Finalizimi i banesave për të prekurit nga tërmeti në Thumanë, është vetëm një nga veprat e mira, por janë me qindra raste, për të cilat ai angazhohet personalisht për t’i ndihmuar.
Luiza Gega
Luiza Gega, atletja shqiptare, e cila krenoi gjithë kombin, duke u bërë kampione e Europës në garat e atletikës për 3 mijë metra. Pas garës ajo mbajti gjatë gjithë kohës flamurin kuqezi, duke i treguar Europës se Shqipëria ka potencial të madh.
Robert Neçaj
Robert Neçaj, roja bregdetare, i cili, pasi shpëtoi motër e vëlla, pati lëndime të rënda për veten. Ai qëndroi disa ditë në spital, për t’u rikuperuar.
Kevin Qoku
Kevin Qoku, 11-vjeçari, i cili sakrifikon fëmijërinë e tij, duke punuar sadopak për të siguruar para për librat e shkollës dhe familjen e tij. Kevin u zgjodh nga shqiptarët Heroi i Muajit Gusht, si heroi i vetvetes dhe familjes duke dhënë shembullin e sakrificës dhe punës së ndershme për të arritur qëllimet në jetë.
Fogerti
Fogerti, heroi i muajit Shtator, është djali që nxorri nga makina të aksidentuarin në zonën e Selitës, në Tiranë. Ai nuk u mendua dy herë për të hequr xhamin e përparmë dhe për të nxjerrë nga automjeti burrin, që kishte marrë goditje në kokë.
Aleks Vishaj
Aleks Vishaj, i riu emigrant, i cili u shpall heroi i muajit Tetor nga shqiptarët. Ai mblodhi më shumë se 300 mijë euro për të shpëtuar jetën e një 20-vjeçari shkodran, i cili ishte aksidentuar, ditë më parë me makinë. Vishaj ka qëndruar 33 orë zgjuar për të arritur këtë shifër nga dhuratat në Tik-Tok.
Rabie Koçi
Rabie Koçi, heroina e muajit Nëntor, zonja që shet misra në zonën e 21 Dhjetorit. Ajo i erdhi në ndihmë menjëherë vajzës, që e provokoi se nuk kishte para për urban. Edhe pse mezi pret që të nxjerrë disa të holla, ajo nuk u mendua dy herë për të ndihmuar, vajzën, që në fakt po priste për gjestin e mirë të zonjës fisnike.
Nënë Fatimeja
Nënë Fatimeja, heroina e muajit Dhjetor, e cila, pas humbjes së vajzës, ia dedikon jetën e saj përkujdesjes për qentë dhe macet e rrugës. Ajo ushqen dhe kujdeset per dhjetra qenë edhe mace. Pavarësisht, terrorit të policisë për t’i larguar nga banesa, ajo ende vazhdon të mbledhë ushqim për qentë dhe macet.
