Janë shpallur së fundmi edhe fituesit e Çmimit Nobel të Paqes, teksa një nga fituesit e këtij viti është avokati bjellorus i të drejtave të njeriut, Ales Bialiatski, i cili po mbahet ende në paraburgim.
Bialitski, 60 vjeç, është themeluesi i Qendrës së të Drejtave të Njeriut Viasna (Pranverë) të vendit, e cila u krijua në 1996 në përgjigje të një shtypjeje brutale të protestave në rrugë nga udhëheqësi autoritar i Bjellorusisë, Aleksander Lukashenko.
"Bialitski i ka kushtuar jetën e tij promovimit të demokracisë dhe zhvillimit paqësor në vendin e tij," e justifikoi nderimin e tij komiteti i Çmimit Nobel për Paqen.
Bialitski u arrestua dhe u burgos fillimisht në periudhën 2011-2014 për akuzat për evazion fiskal, të cilat ai gjithmonë i ka mohuar. Ai u arrestua sërish në vitin 2020 pas protestave masive për ato që opozita bjelloruse dhe vëzhguesit e pavarur thonë se ishin zgjedhje të manipuluara në Bjellorusi, por që e mbajtën Lukashenkon në pushtet.
Kryetarja e Komitetit Norvegjez të Nobelit, Berit Reiss-Andersen tha se ai "nuk ishte dorëzuar për luftën e tij për të drejtat e njeriut" në Bjellorusi.
Qendra e Ukrainës për Liritë Civile është një tjetër fituese e Çmimit Nobel të Paqes për këtë vit. CGS është një nga organizatat kryesore të Ukrainës për të drejtat e njeriut. Ajo u themelua në vitin 2007, kur udhëheqësit e organizatave të të drejtave të njeriut nga nëntë vende post-sovjetike vendosën të krijojnë një qendër mbështetjeje për burimet ndërkufitare në Kiev.
Që nga themelimi i saj, CGS ka monitoruar persekutimet politike në Krimenë e pushtuar, ka dokumentuar krimet e luftës dhe krimet kundër njerëzimit gjatë luftës në Donbas dhe ka organizuar fushata ndërkombëtare për lirimin e të burgosurve politikë të Kremlinit.
Pas pushtimit rus të Ukrainës në shkurt 2022, Qendra për Liritë Civile është angazhuar në përpjekjet për të identifikuar dhe dokumentuar krimet e luftës ruse kundër popullsisë civile ukrainase.
Fituesja tjetër e Çmimit Nobel të Paqes të këtij viti është organizata ruse e të drejtave të njeriut, Memorial, e cila u mbyll në fillim të këtij viti. Për më shumë se 30 vjet, Memorial punoi në kujtim dhe nder të miliona njerëzve të pafajshëm të ekzekutuar, të burgosur ose të persekutuar në epokën sovjetike.
Një pretekst për mbylljen e organizatës ishte mohimi i saj për të shënuar në disa nga postimet në mediat sociale shënimin "agjent i huaj", gjë që kërkohet ligjërisht ta bëjë.
Në dhjetor 2021, Gjykata e Lartë e Rusisë urdhëroi mbylljen e Memorial dhe degëve të saj rajonale sepse kishte shkelur ligjin e agjentëve të huaj të vitit 2012. U dëgjuan thirrjet "turp!" nga ata në gjykatë ndërsa u lexua vendimi.
