Kush ishte i panjohuri Gjergj shqiptari?!

Shkruar nga: A Shehaj | Publikuar më: 04.01.2018, 18:24

Nga: MARIN MEMA

Në shekullin e XV mes shumë shqiptarëve të tjerë që u larguan nga trojet arbërore ndodhej edhe një luftëtar pak i njohur që mbante të njëjtin emër me heroin kombëtar, Gjergj Kastriot Skëndërbeun. Në Shqipëri figura e tij është e patrajtuar, por në zonën e Fermos në Itali kanë mbetur disa gjurmë mjaft interesante. Gjergj shqiptari, siç njihej ndryshe, u zbulua në vitin 1974 nga albanologia italiane G.Lusu, e cila hodhi dritë mbi këtë fisnik përmes një artikulli të botuar në revistën ‘La nuova Albania” ( Shqipëria e re).

Ashtu si shumë luftëtarë, ai zbriti në Itali, por ishte aq i lidhur me tokën e tij sa u rikthye sërish pas për të luftuar ushtritë osmane. Gjergj shqiptari, apo "skipëtario" siç e njihnin vendasit, sipas albanologes mbante shqiponjën si emblemë të familjes dhe ishte krenar për origjinën e tij. Pikërisht në një nga betejat e përgjakshme ballë osmanëve ai mbeti i vrarë. Asnjë detaj tjetër nuk vjen mbi këtë betejë që shënjoi rënien e fisnikut. Nuk dihet nëse ishte një prijës në ushtrinë arbërore apo një luftëtar i thjeshtë. Megjithatë, ka disa të dhëna që hedhin dritë mbi figurën e tij.

Gj1

Piktura e Carlo Crivellit një artisti të famshëm të periudhës së Rilindjes Italiane diku në vitin 1470 , zbulon disa prej tipareve të Gjergj shqiptarit. Në fakt vepra i përngjan, apo është thuajse e njëllojtë me atë që i kushtohet shenjtit pajtor të vendit, Shën Gjergjit.

A ishte fisniku i ngjashëm me të? Kjo është e vështirë të thuhet, por fakt mbetet se sipas studiuesve piktura ka edhe gjurmë realiste. Pra fisniku shqiptar paraqitet në përballje me një përbindësh ( siç rafigurohet kudo edhe Shën Gjergji) , ndërsa nga pas qëndron kalaja e vërtetë e Fermos dhe rruga e dikurshme që e lidhte, siç mendon albanologia Lusu. Me sa duket autori Carlo Crivelli ka dashur të hyjnizojë Gjergj shqiptarin, i cili pavarësisht se kishte ndërtuar dhe fituar pozita në Itali, u rikthye për të luftuar në vendin e tij ku edhe u vra.

gj2

Të dhënat e tjera historike për Gjergj shqiptarin mungojnë. Ato janë të paplota dhe kjo pikturë së bashku me detajet e pakta përmbushëse të albanologes italiane e të sjella nga Profesor Doktor Ferid Hudhri në veprën “Shqiptarët në artin botëror” janë elementet e vetëm të njohur që mundësojnë krijimin e një profili të tijin.

Mendohet se familja e Gjergj shqiptarit me kalimin e shekujve u italianizua duke marrë mbiemrin Salvadori, por në çdo rast pa humbur identitetin dhe rrënjët qartësisht shqiptare. Fisniku arbëror ka qenë financues dhe porositës i disa pikturave për altarin e kishës së Shën Gjergjit në këtë qytet, siç pohojnë edhe studiuesit Moikom Zeqo e Ilia Karanxha.

Fakt mbetet se kjo pikturë tashmë ndodhet në muzeun “Isabel Gardner” në Boston. Shumë vepra të tjera të porositura nga fisniku shqiptar sot janë të shpërndara në vende të ndryshme të botës./JOQ.al

PERSONAZHI I VITIT 2021
KLIKO PËR TË VOTUAR
  • Elvis Naçi
    Drejtuesi i Fondacionit "Firdeus", i njohur si mirëbërësi i shqiptarëve të varfër me punën e tij të palodhshme. Banesat që po ndërtohen për të prekurit nga tërmeti, nga fondacioni i tij janë drejt fundit.
    Arjan Sala
    Heroi i Heshtur! Security i një qendre tregtare, i cili dha jetën mes flakëve për të shpëtuar punonjësit që ishin bllokuar nga zjarri në magazinë.
    Edi Rama
    Kryeministri unik, që shpiku skemën e patronazhistëve duke përgjuar shqiptarët dhe pavarësisht kësaj ata i dhanë edhe mandatin e tretë.
    Lulzim Basha
    Kreu i PD-së, rekordmen për qëndrimin në opozitë dhe guximtar për ‘vrasjen’ e babit të tij politik, Sali Berisha.
    Sali Berisha
    Ish-kryeministri i Shqipërisë dhe ish-kreu i PD-së, i cili, pavrësisht se u shpall “Non-grata” nga SHBA dhe u përjashtua nga PD, arriti të mblidhte Kuvendin Kombëtar të partisë që themeloi dhe e rithemeloi me një pjesëmarrje masive.
    Marin Mema
    Gazetari, i cili u angazhua në rindërtimin e banesave të rrënuara nga tërmeti dhe arriti të dorëzonte brenda disa muajsh çelsat tek qytetarët.
    Altin Goxhaj
    Avokati i njohur në Shqipëri, i cili ngre gjithnjë zërin publikisht ndaj shkeljes të së drejtave të qytetarëve të thjeshtë nga shteti.
    Klodian Elqeni
    I riu, i cili shkelmoi shoferin e çmendur që hyri me makinë në sheshin Skënderbej duke i rrezikuar jetën qytetarëve. Ai fluturoi mbi dritaren e makinës duke neutralizuar agresorin.
    Armando Broja
    Futbollisti i Kombëtares Shqiptare që po shkëlqen në kampionatin anglez. Performancë fantastike edhe me Kombëtaren shqiptare.
    Distria Krasniqi dhe Nora Gjakova
    Dy xhudistet nga Kosova që fituan medalje të artë në Lojërat Olimpike në Tokyo.
    Albin Kurti
    Kryeministri i Republikës së Kosovës, i cili fitoi zgjedhjet sërish dhe arriti të krijojë qeverinë e re në Kosovë.
    Lylzim Sulejmani
    Shqiptari nga Presheva, i cili arriti të shpëtonte 7 shqiptarë të Maqedonisë së Veriut nga autobusi, që shpërtheu në flakë në Bullgari.
Më të Lexuarat
Shkarkoni aplikacionin JOQ ALBANIA në platformat
Më të fundit