Pentagoni i ka dhënë dritën jeshile Shtëpisë së Bardhë për t’i ofruar Ukrainës raketa me rreze të gjatë veprimi Tomahawk, pasi vlerësoi se një dërgesë e tillë nuk do të ndikonte negativisht në rezervat amerikane të armëve. Tani, vendimi politik final mbetet në duart e Presidentit Donald Trump, raportojnë zyrtarë amerikanë dhe europianë për CNN.
Gjatë një takimi në Shtëpinë e Bardhë me presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky, Trump tha se “nuk dëshiron t’i japë Ukrainës raketa që SHBA mund t’i nevojiten për mbrojtjen e vet”. Kjo deklaratë erdhi vetëm pak ditë pasi ai kishte shprehur publikisht se Amerika kishte “shumë Tomahawk” që mund t’i vinte në dispozicion të Kievit.
Raketat Tomahawk kanë një rreze veprimi prej rreth 1600 kilometrash, duke i dhënë mundësi Ukrainës të godasë objektiva strategjikë si rafineritë dhe bazat energjetike brenda territorit rus. Kërkesa për këto raketa është bërë prej muajsh nga Kievi, që kërkon të zgjerojë aftësitë e veta për goditje në distancë të gjatë.
Vendimi i Trump për të hezituar erdhi vetëm një ditë pas një bisede telefonike me presidentin rus Vladimir Putin, i cili e paralajmëroi se përdorimi i Tomahawk-ëve mund të godasë qytete të mëdha si Moska dhe Shën Petersburgu, pa ndryshuar balancën në fushën e betejës, por duke dëmtuar rëndë marrëdhëniet SHBA–Rusi.
Pavarësisht kësaj, burime brenda administratës thonë se Trump nuk e ka përjashtuar plotësisht mundësinë e dërgimit të raketave dhe se planifikimet për një dërgesë të menjëhershme janë gati, nëse ai jep urdhrin. Në të njëjtën kohë, Trump është bërë gjithnjë e më i zhgënjyer nga mungesa e gatishmërisë së Putinit për të nisur bisedime serioze paqeje dhe ka miratuar sanksione të reja ndaj kompanive ruse të naftës, duke pezulluar përkohësisht një takim të planifikuar me Putinin në Budapest.
Edhe pse Pentagoni nuk ka shqetësime për rezervat e armëve, zyrtarët amerikanë po përballen me sfida operative në lidhje me mënyrën se si Ukraina mund t’i përdorë këto raketa. Tomahawk-ët zakonisht lëshohen nga anije luftarake ose nëndetëse, mjete që marina ukrainase nuk i zotëron. Zgjidhja më e mundshme do të ishte përdorimi i lëshuesve tokësorë, të ngjashëm me ata që ka zhvilluar Korpusi i Marinës dhe Ushtria amerikane.
Megjithatë, disa diplomatë europianë besojnë se Ukraina mund të gjejë një zgjidhje alternative, ashtu siç bëri me raketat britanike Storm Shadow, të cilat inxhinierët ukrainas i përshtatën për avionët sovjetikë të epokës së vjetër.
Në një postim në platformën X këtë javë, Zelensky deklaroi se Ukraina synon të zgjerojë kapacitetet e saj të goditjes në distancë deri në fund të vitit, në mënyrë që lufta të përfundojë “në kushte të drejta për vendin”.
“Sanksionet globale dhe saktësia jonë po sinkronizohen për t’i dhënë fund kësaj lufte në mënyrë të drejtë për Ukrainën. Të gjitha objektivat e goditjes në thellësi duhet të sigurohen deri në fund të vitit,” – shkroi ai.
Ndërkohë, vendimi përfundimtar për Tomahawk-ët mbetet në pritje – një test i qartë për balancën e Trump mes mbrojtjes kombëtare amerikane dhe mbështetjes për Ukrainën në luftën kundër Rusisë.