Në vitin 2021, 7% e popullsisë së përgjithshme të Greqisë ishin persona me shtetësi të huaj, një shifër që ka rënë me 16% që nga viti 2011. Nga këta, komuniteti më i madh i huaj është ai shqiptar, i cili përbëhet nga 374,900 persona, duke i tejkaluar komunitetet bullgare dhe pakistaneze, secila me rreth 35,000 anëtarë.
Sondazhi i fundit nga organizata diaNEOSIS tregoi se shumica e grekëve (56%) kanë një qëndrim pozitiv ndaj refugjatëve dhe 40% ndaj emigrantëve. Megjithatë, emigrantët përballen me sfida në integrim dhe me mangësi në statusin e tyre ligjor, që është reflektuar në shumë fusha pune.
Dy studime nga Dimitris Christopoulos dhe Angelos Tramoudanis nxjerrin në pah mundësitë e ulëta të integrimit që ofron vendi për popullsinë emigrante, duke nxjerrë në pah faktet reale që bien ndesh me opinionet dhe ideologjitë e publikut.
Për shkak të krizës ekonomike, një pjesë e madhe e popullsisë emigrante ose u largua nga Greqia ose mbeten në mënyrë të parregullt në vend pasi kanë humbur statusin e tyre të qëndrimit të ligjshëm të lidhur me punën.
Midis 2017-2024 numri i lejeve të qëndrimit ra me më shumë se 100,000, duke rënë në 472,000 nga 580,000. Sipas EL.STAT. para fillimit të “krizës së refugjatëve” në vitin 2015, rreth 250 mijë ishin larguar tashmë nga vendi, ndërkohë që regjistrimi i fundit i popullsisë konfirmon sa më sipër, duke treguar një rënie të popullsisë së huaj me 16,1% krahasuar me vitin 2011.
Profesori i Shkencave Politike, Dimitris Kristopulos rendit dy arsye kryesore në rënien e numrit të emigrantëve, shqiptarë kryesisht:
“E para janë migrimet dytësore: emigranti shqiptar në Greqi që niset për në Angli. Ai mund të largohet nga vendi vetëm kur të marrë dokumentet dhe kjo është arsyeja pse shumë njerëz luftojnë për të marrë nënshtetësinë greke. E dyta është kushtet e punës. U kërkojmë njerëzve orë të gjata pune, shumë argumente, të cilat gjatë krizës nuk ishin të lehta për t'u mbledhur. Pasi u bë dëmi, shteti e kuptoi dhe më pas u përpoq ta rregullonte atë me marrëveshje”.
Megjithëse politika greke ka qenë e përqendruar në mbrojtjen e kufijve dhe kontrollin e flukseve, emigrantët kanë dhënë një kontribut të rëndësishëm në sektorë si bujqësia, ndërtimi dhe turizmi. Sipas analizave, pjesëmarrja e emigrantëve në aktivitetin ekonomik para krizës financiare ka kontribuar në rritjen e PBB-së nga 2.3% në 2.8%.
Tradicionalisht, emigrantët në Greqi kanë plotësuar mungesa të konsiderueshme të fuqisë punëtore në bujqësi, ndërtim dhe turizëm, sektorë që varen nga puna manuale, sezonale dhe/ose me aftësi të ulëta që grekët refuzojnë. Sot, rreth 70,000 punëtorë mungojnë në sektorin e bujqësisë, 80,000 në turizëm dhe hotelieri, dhe së bashku me mungesën e fuqisë punëtore në ndërtim, ka nevojë për 200,000 njerëz.
Autorët e studimit theksojnë nevojën për të përmirësuar politikat e integrimit, për të shmangur margjinalizimin dhe krijimin e grupeve të izoluara.
